top of page

JAK BUDOWANO NOWE PYSKOWICE
HISTORIA PLANOWANIA PRZESTRZENNEGO GOP ORAZ PROJEKTÓW SATELICKICH MIAST-SYPIALNI

Wraz z zakończeniem II Wojny Światowej przychodzi czas na gruntowne odbudowanie kraju po zniszczeniach. Górnośląski Okręg Przemysłowy rozwijał się przez cały czas trwania wojny, toteż szybko zaczyna przypominać potężne zagłębie wydobywcze. Urbaniści dostrzegają, że zachodzi potrzeba długofalowej organizacji rozwoju zabudowy całego regionu.

Przemysł był tu obecny już od przełomu XVIII i XIX wieku. Od zawsze jego wpływ na otoczenie był ogromny, a efektem gwałtownego rozwoju wszelkich jego gałęzi, było obniżanie poziomu życia codziennego ludności. Składał się na to wzrost zanieczyszczeń czy utrudnione możliwości dalszego rozwoju budownictwa, zwłaszcza mieszkaniowego. Jako jedną z głównych przyczyn panującego na Górnym Śląsku chaosu urbanistycznego, wskazywano nieskrępowaną industrializację wszelkich dostępnych obszarów, z naciskiem na uzyskiwanie maksymalnych zysków z wydobycia i przerobu surowców.

Problematyka organizacji przestrzennej tak trudnego i rozległego obszaru spędzała sen z powiek urbanistów i planistów przez dziesiątki lat. Powstawało wiele projektów dążących do tego, aby mieszkańcom zapewnić godne warunki bytu, przy jednoczesnej maksymalizacji zysków z budowy nowych i rozbudowy istniejących fabryk, hut, kopalń.

 


Aby zapoznać się z historią rozwoju poszczególnego z projektów wybierz interesującą Cię pozycję z menu.
Sekcje są uporządkowane chronologicznie, od najstarszego u góry do dziejów współczesnych u dołu.

 

 

Górnośląski Okręg Przemysłowy jako obszar intensywnego wydobycia, jednocześnie bardzo gęstego zaludnienia stawia przed urbanistami i planistami wiele wyzwań dot. zagospodarowania przestrzennego.

 

W tym rozdziale pokrótce przybliżamy najważniejsze z prób rozwiązania tej problematyki - od roku 1926 do samego upadku Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej.

Plan ogólny miasta z 1961 roku. Zbiory Muzeum Miejskiego w Tychach.jpg


Nowe Pyskowice przejęły wiele z planu deglomeracji GOP-u Pieńkowskiego, jeśli mówić o założeniach mieszkaniowych, czy to dla GOP-u ogółem, czy samego miasta. Mimo zmieniających się na przestrzeni lat założeń planistycznych dla regionu, wyrastają powoli, ale jednak oferują warunki do życia z dala od zakładów produkcyjnych. Jednocześnie wiele tu Nowych Tychów Wejchertów, jeśli chodzi o urbanistykę i krakowskiej Nowej Huty, jeśli chodzi o historię i motywy ich powstania. 
 

a4.jpg

Władze polskie przejmują Pyskowice w marcu 1945r. Odbudowę miasta po wojnie, rozpoczęto od gruntownego odgruzowania jeszcze w tym samym roku. Prace postępowały jednak bardzo powoli, z uwagi na stale doskwierający brak środków finansowych. Dopiero w 1948r. Pyskowice uzyskały kredyt na cele odbudowy rynku, będącego centrum niewielkiego, "owalnicowego" miasta na skrzyżowaniu istotnych szlaków drogowych, (m. in. tzw. "szlaku solnego" z kierunku Krakowa w stronę Wrocławia).
 
mgl_f_4335 ul. Szopena.jpg

W związku z planowaną rozbudową przemysłu ciężkiego na obszarze pobliskich Łabęd, zespoły architektoniczne przystępują do projektowania nowego, wzorowego miasta, mogącego sprostać przyjęciu masowych ilości robotników i ich rodzin.

Z biegiem czasu, plany rozbudowy Pyskowic ulegają wielokrotnym przeobrażeniom.
Na to, że miasto nie staje się finalnie wielkim satelitą regionu, składa się conajmniej kilka czynników.

 
52336615778_94990d7e31_k.jpg


Jak dziś wygląda i jakie role spełnia miasto, które nigdy nie osiągnęło rangi nadanej mu jeszcze przed rozpoczęciem budowy?

bottom of page